Gomoliński Karol h. Jelita (1696–1784), podkomorzy łęczycki. Ojciec Jan, matka z domu Bielicka. Odkąd pierwszy raz zasiadł jako deputat w trybunale koronnym (1727), dał się poznać jako sumienny, pracowity, niezmiernej prawości sędzia: w Piotrkowie lub Lublinie czy u siebie w Łęczyckiem sam zgłębiał istotę procesów, przychodził na sesję z wyrobionym poglądem, orientował się bystro i nieraz strony zdawały się na jego arbitraż. Nazywano go sędzią sierot i ubogich, zwłaszcza ponieważ umiał powściągać zdzierstwa patronów. Opinie jego taką cieszyły się powagą, że mało kto od nich apelował, i to zwykle bez skutku. W godnościach ziemskich posuwał się normalnie: miecznikiem łęczyckim mianowany jeszcze za Augusta II, za jego następcy awansował na podczaszego i chorążego (1744). Sędzią grodzkim kreowany został 17 III 1749 r. przez starostę Łuszczewskiego; w osiem lat potem mianowany podkomorzym. Wyżej nie aspirował, nigdy nie był np. marszałkiem trybunalskim. Opinię nieposzlakowanej bezstronności zawdzięczał może i temu, że wystrzegał się w polityce stronniczych zapędów. Nie ma go nawet wśród elektorów Leszczyńskiego ani Augusta III w r. 1733, nie widać wśród konfederatów dzikowskich; za to na sejmie 1735 r. gorliwie zabiegał o uspokojenie Rzpltej. W r. 1743 jeździł do Drezna w deputacji od trybunału ze skargą na brutalne postępki marszałka generalnego Adama Tarły. Na sejmie 1746 r., gdzie były widoki na ugodę z Potockimi, rzetelnie forsował sprawę komisji do aukcji wojska, żądając dla niej najszerszych pełnomocnictw; pracował też z kolegami nad korekturą trybunałów i brał udział w drażliwych rozrachunkach z podskarbimi: Karolem Sedlnickim i Jerzym Flemmingiem. Nie uzyskał mandatu w r. 1761 (wbrew twierdzeniu Bartoszewicza), bo sejmik łęczycki został zerwany. W tym czasie musiał orędować przed królem jako podkomorzy za ziemianami uciskanymi przez królewskich sprzymierzeńców. Dał się wybrać partii Czartoryskich na sejm konwokacyjny 1764 r., gdzie przemawiał w sprawach podatkowych. Co do liberum veto zalecał kompromisową taktykę, by na wyborach od razu zastosować głosowanie większością, ale dalsze opisanie «wolnego nie pozwalam» odesłać wyborcom na sejmiki, co też zastrzegł w podpisie pod uchwałami konwokacji. G. podpisał elekcję Stanisława Augusta. Nowy król poznał go i ocenił osobiście, zaraz też dał mu Order Św. Stanisława. Od konfederacji radomskiej umiał się G. uchylić; w barskiej popierał umiarkowanego marszałka Szczawińskiego przeciw gwałtownemu jego rywalowi Andrzejowi Cieleckiemu. W r. 1775 namawiał go król, by przyjął województwo łęczyckie, podkomorzy jednak postanowił raz na zawsze do senatu nie wchodzić i później też uchylał tej treści propozycje Rady Nieustającej. Wystarczała mu sława, że «pełne są archiwa jego sprawiedliwych wyroków». Zamiast siebie wykierował do senatu mniej godnego, aż nazbyt giętkiego Szymona Dzierzbickiego. Jako jedyną poza orderem łaskę przyjął przywilej na targi w dziedzicznym jego majątku w woj. łęczyckim, w Krośniewicy. Z usposobienia konserwatysta i raczej domator, na stare lata lubił przesiadywać u bernardynów w Łęczycy, których syndykiem był przez długie lata. Umarł jako 88-letni starzec 22 XI 1784 r., pochowany u bernardynów w Łęczycy. Żona Helena z Pokrzywnickich umarła w Warszawie, dożywszy 91 lat. Syn Ignacy konsyliarz konfederacji łęczyckiej (11 I 1769), instygator koronny. Córki, Józefata za generałem Skarbkiem, potem za Dzierzbickim, Marianna za Opackim.
Enc. Org.; Konopczyński W., Krwawe dni nad górną Wartą, Łódź 1930; Skibiński M., Europa a Polska w dobie wojny o następstwo austriackie, Kr. 1913; – Dyaryusz Seymu Convocationis… r. p. 1764, W. [b. r.]; Diaryusze sejmowe z w. XVIII, T 2: Diaryusz sejmu z r. 1746, Wyd. W. Konopczyński, W. 1912; Protokół… czynności na sejmie extraordynaryjnym Warszawskim, do zawarcia traktatów… 1773–75; – B. Czart.: rkp. 727.
Władysław Konopczyński